سونامی اعدام در ایران

افزایش پنجاه درصدی اعدام در نیمه نخست شهریورماه

نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران با انتشار گزارشی به مقایسه تطبیقی اجرای احکام اعدام در ایران در نیمه نخست شهریورماه سال جاری در مقابل آمارهای اجرای حکم اعدام در ماه گذشته و نیز مدت مشابه در سال قبل پرداخته است و نهایتاً از رشد پنجاه درصدی اجرای احکام اعدام در نیمه نخست شهریورماه امسال خبر داده است. این گزارش روند نگران کننده‌ای برای اجرای احکام اعدام پیش بینی می‌کند.

اعدام، نوعی کیفر و مجازات و به عبارتی دیگر اشد مجازات برای محکوم است. ماده شش از اصل دوم میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی می‌گوید «در کشورهایی که مجازات اعدام لغو نشده است، صدور حکم اعدام مجاز نیست مگر در مورد مهم‌ترین جنایات طبق قانون زمان ارتکاب جنایت، که آن‌هم نباید با مفاد این میثاق و کنوانسیون‌های مربوط به جلوگیری و مجازات جرم کشتار دسته جمعی (ژنوساید) مغایرت داشته باشد.
اجرای این مجازات مجاز نیست مگر به‌موجب حکم قطعی صادر از دادگاهی صالح.» ایران تاکنون پروتکل اختیاری این میثاق را که خواهان لغو مجازات اعدام است، امضا نکرده است و علیرغم هشدارهای بین‌المللی در مورد اعدام و توقف مجازات اعدام و علیرغم فقدان استانداردهای محاکمه عادلانه همچنان به‌صورت علنی و غیر علنی، تعداد زیادی از مجرمین و متهمین را توسط اعدام از طریق طناب دار مجازات می‌کند. ایران بعد از کشور چین مقام دوم تعداد اعدام را دارا است و اگر بخواهیم به نسبت جمعیت دو کشور تعداد مجرمین و اعدام شدگان را قیاس نماییم رتبه اول به کشور ایران خواهد رسید.

نگاهی به آمار اعدام در نیمه اول شهریور ۱۳۹۳

طی دو هفته (۱۴ روز) نخست شهریورماه سال ۹۳ حداقل ۳۲ نفر در ایران اعدام شده‌اند که از این بین ۲ نفر زن و ۳۰ نفر دیگر مرد بودند. همچنین حکم ۲۰ نفر از ۳۲ نفر اعدام شده به ‌صورت مخفی یعنی بدون اعلام رسمی از سوی نهاد قضایی یا انتظامی اجرا شده و تنها ۱۲ اعدام توسط خبرگزاری‌های دولتی گزارش شده است ضمناً ۴ اعدام از این اجرای احکام نیز در ملاء عام انجام شده است.

از اعدام شدگان ۲۰ تن به اتهام حمل یا نگهداری مواد مخدر و ۸ نفر به اتهام قتل محکوم شده بودند، از اتهام بقیه اعدام شدگان نیز اطلاعی در دست نیست.

آمار به تفکیک شهر و اتهام:

بندرعباس- ۱۴ اجرای اعدام- ۱۲ نفر به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر و ۲ نفر به اتهام قتل محکوم شده بودند.

زاهدان- ۴ مورد اجرای اعدام (۳ مرد ۱ زن)- ۳ نفر به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر و ۱ نفر به اتهام قتل محکوم شده بودند.

کرمان- ۴ اجرای حکم اعدام (۳ مرد ۱ زن)- تمامی اعدام شدگان جزو متهمان حمل و نگهداری مواد مخدر بوده‌اند.

مازندران- ۴ اجرای حکم اعدام- تمامی اعدام شدگان متهم به قتل بوده‌اند.

کرج- ۴ اجرای حکم اعدام- اتهامات اعدام شدگان مشخص نیست.

بوشهر- ۱ اجرای حکم اعدام – اتهام فرد اعدام شده قتل بوده است.

ارومیه – ۱ اجرای حکم اعدام – اتهام فرد اعدام شده حمل و نگهداری مواد مخدر بوده است.

هویت‌های تاکنون شناسایی شده اعدام شدگان نیمه نخست شهریورماه از این قرار است:

ادریس حسن‌زاده، سجاد رضا پور، منصور حیدری، محمد بلوچ (معروف به مولا و تبعه پاکستان) و مهدی هاشمی، حسین شهریاری، عباس پور یزدان پناه، حمید میر و محمد حسینی، مراد ادین،. یاسر ریگی، محمود خاقانی، علاالدین دی جوهر، حسین عالمیان، علی شاه وردی لو، علی حمیدی.

برای درک بهتر از رشد اعدام در نیمه نخست شهریورماه ۱۳۹۳ لازم است به آمارها از مدت مشابه در سال قبل نگاهی داشته باشیم:

اعدام در دو هفته نخست شهریور ماه سال ۹۲

در نیمه نخست شهریورماه سال گذشته (از ۱ تا ۱۴ شهریور ۱۳۹۲) تعداد اعدام شدگان ۱۳ نفر بوده است که از این تعداد ۱۰ نفر با اتهام مربوط به مواد مخدر و ۲ نفر با اتهام قتل عمد و ۱ نفر با اتهام تجاوز به عنف به چوبه دار آویخته شدند.

از ۱۳ اعدام مورد اشاره حداقل ۱۰ مورد اجرای حکم توسط رسانه‌های دولتی یا دستگاه قضایی-انتظامی اعلام شده است و تنها ۳ مورد از این اعدام‌ها به‌صورت مخفی انجام شده است. همچنین ۲ اعدام در ملاءعام انجام شده بود.

آمار به تفکیک شهر به قرار زیر است:

اصفهان – جمعاً ۲ مورد اجرای حکم اعدام.

اهواز – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

قم – جمعاً ۵ مورد اجرای حکم اعدام.

کرمانشاه – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

سنندج – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

کاشان – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

اردبیل – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

ایلام – جمعاً ۱ مورد اجرای حکم اعدام.

در ادامه، این گزارش نگاهی خواهد داشت به وضعیت اعدام در ماه قبل (مرداد ماه سال جاری) تا با مقایسه آن با رشد اعدام در شهریورماه سال جاری بتوان تحلیل بهتری از وضعیت اجرای احکام اعدام در ایران داشت.

نگاهی به آمار اجرای حکم اعدام در مرداد ماه ۱۳۹۳

دستگاه قضایی حکومت ایران در مرداد ماه ۹۳ دست کم ۳۵ تن را اعدام کرد، از این اعدام شدگان که تماماً مرد (مذکر) بودند، گزارش اعدام ۱۶ تن از آنان از سوی رسانه‌های وابسته به حکومت یا دستگاه قضایی-انتظامی منتشر شد و ۱۹ تن نیز به طور مخفیانه اعدام شدند.

از این تعداد ۸ اعدام در ملا عام انجام گرفت، همچنین ۷ تن از اعدام شدگان از متهمان پرونده‌های حمل و نگهداری مواد مخدر و ۶ تن نیز متهم به قتل بودند، همی..