خزر پهنه آبی با طول تقریبی ۱۲۰۰ کیلومتر وعرض متوسط ۳۲۰ کیلومتر و مساحت ۴۳۸۰۰ کیلومترمربع و حجم ۷۷۰ هزار کیلومتر مکعب بزرگ ترین دریاچه جهان
است که ۵ کشور ایران، قزاقستان، ترکمنستان، روسیه
و آذربایجان در نوار ساحلی آن قرار گرفته اند.
به گزارش خراسان، با آن که خزر گنجینه ای
از تنوع زیستی منحصر به فرد است به یکی از آلوده ترین دریاهای جهان تبدیل شده است.
جمعیت ساحلی کشورهای حاشیه دریای خزر حدود ۱۴ میلیون نفر تخمین زده شده است که در ایران
۷ میلیون، روسیه ۳٫۵ میلیون، جمهوری آذربایجان ۳٫۵ میلیون و دو کشور دیگر جمعیتی بسیار کم
در حاشیه خزر ساکن هستند، با آن که جمعیت ساحل ایران نسبت به ۲ کشور آذربایجان و روسیه بیشتر است اما سهمش
در آلودگی خزر کمتر است.
اکبری کارشناس اکولوژی محیط زیست خزر به
خراسان گفت: دریای خزر در آلودگی غرق می شود. وجود آلاینده های نفتی، صنعتی، شیمیایی
و فاضلاب های خانگی، دریای خزر را با فاجعه ای جبران ناپذیر مواجه کرده است که این
مسئله باعث بر هم خوردن سیستم اکولوژیک آن می شود. متاسفانه سالانه بیش از یک میلیارد
و ۱۰۰ میلیون مترمکعب فاضلاب از رودخانه ها سرازیر
خزر می شود که این مسئله باعث کاهش اکسیژن آب و در نتیجه نابودی بسیاری از آبزیان می
شود، ژرف ترین بخش این دریا در امتداد ۷۶۰ کیلومتری سواحل ایران گزارش شده و ۱۱۴ گونه، ۶۳ زیرگونه و ۱۴ نژاد از کمیاب ترین ماهیان جهان را دارد
و متاسفانه خاویار که نگین خزر است در حال کاهش و نابودی است.
پیمان فقیه نوبری کارشناس محیط زیست دریایی
نیز نبود ارتباط مستقیم خزر را با دریاهای آزاد یکی از دلایل آلودگی آن دانست و به
تسنیم گفت: با توجه به محدود بودن خود پالایی دریا و نبود ارتباط مستقیم آن با دریا
های آزاد، انباشت آلودگی میکروبی و شیمیایی در این دریا به حداکثر خود رسیده است از
این رو باید با سختگیری در اجرای تعهدات منطقه ای و بین المللی و ایجاد بستر فرهنگی
با همراهی و هماهنگی کشورهای همسایه خزر نسبت به کاهش آلودگی این دریا تلاش شود در
غیر این صورت در آینده نزدیک حتی شنا کردن در این دریا هم امکان پذیر نخواهد بود چه
رسد به استفاده از فرآورده های دریایی آن. سالانه ۱۲۲ هزار و ۳۵۰ تن آلودگی نفتی وارد آب های خزر می شود.
این اظهارنظر یک مقام مسئول در پژوهشکده
دریای خزر است پورغلام به آفتاب گفت: بخش مهمی از این آلودگی از جانب جمهوری آذربایجان
است و از طرفی نشت مواد نفتی از تاسیسات استخراج نفت نیز به این مشکلات افزوده است.
دکتر حمید غفارزاده استاد دانشگاه و مدیرکل
بین الملل واحد علوم و تحقیقات نیز در این باره به خراسان گفت: ایران هم در بحث آلودگی
خزر سهم دارد. اکثر رودخانه های شمالی کشور آلودگی میکروبی را وارد خزر می کنند و اغلب
شهرهای شمالی فاضلاب های شهری را بدون تصفیه وارد آب می کنند اما از لحاظ آلودگی نفتی
سهم ناچیزی را داریم.وی افزود: در کنوانسیون خزر که تنها سند توسعه پایدار منطقه و
الگویی برای توسعه خزر است به بحث جلوگیری از انواع آلودگی خزر پرداخته شده است این
کنوانسیون وظایفی را در قالب پروتکل ها تعریف و به کشورها واگذار می کند. چند سالی
است که تعدادی پروتکل برای جلوگیری از آلودگی ناشی از نفت و تنوع زیستی برای کشورها
منعقد شده است اما هنوز برخی از آن ها به مرحله اجرا درنیامده اند و تاکنون هیچ پروتکلی
برای ماهیگیری در خزر که می تواند جلوی نابودی آبزیان این دریا را بگیرد مطرح نشده
است.
دکتر غفارزاده متذکر شد: حتی اگر همه پروتکل
ها به اجرا درآیند نمی توانیم انتظار معجزه داشته باشیم. سخنگوی فراکسیون محیط زیست
مجلس نیز در این باره به سلامت نیوز گفت: ورود مواد نفتی و فاضلاب های صنعتی مهم ترین
عامل اصلی آلودگی دریای خزر است و اگر فکری برای آلودگی دریای خزر نشود به زودی آلودگی
این پهنه آبی به یک چالش بین المللی تبدیل می شود از این رو مرکز پژوهش های مجلس نیز
بررسی علت آلودگی خزر را در دستور کار قرار داده است.
دکتر ضیاءالدین الماسی مدیرکل دفتر آلودگی
های دریایی سازمان محیط زیست کشور نیز در این باره به خراسان گفت: تهیه استانداردهای
لازم برای فعالیت های توسعه ای سواحل در دستور کار است و طرح هایی در زمینه مقابله
با آلودگی خزر نظیر طرح اقتضایی برای مقابله با آلودگی احتمالی که متولی آن سازمان
بنادر است وجود دارد. این سازمان طرح های اقتضایی تمام استان های ساحلی را در دست تدوین
و تصویب دارد.
وی گفت: یکی از اقداماتی که توسط دفتر آلودگی
دریایی محیط زیست در حال انجام است توجه به برنامه پنجم توسعه در حوزه سواحل و آلودگی
دریایی است که سعی می شود در برنامه ششم توسعه نیز برنامه ها را به سمت سواحل مدنظر
قرار دهیم.یک مقام مسئول در شیلات گیلان نیز در گفت و گو با فارس از کاهش ۹۹ درصدی ذخایر ماهیان خاویاری در دریای خزر
خبر داد و گفت: ۲۰ سال
پیش بیش از ۳۵۰ تن خاویار
از ماهیان خاویاری دریای خزر استحصال می‌شد اما این میزان سال گذشته به ۲ تن رسیده است. این امر حکایت از کاهش ۳۴۸ تنی خاویار استحصال شده طی ۲۰ سال دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر