محمدحسین نجاتی
ماجرای سخنرانی قابل تامل دکتر گلشنی
۲۵ بهمن ماه ۹۶، دانشجویان شریف، پس از مدت‌ها به جای آنکه از
سخنرانی‌های داغ سیاسی به وجد بیایند، پای سخنرانی جنجالی دکتر مهدی گلشنی استاد
صاحب نام دانشگاه صنعتی شریف میخ‌کوب شدند.
این سخنرانی حالا چند روزی است که نقل محافل در دانشگاهی شده که آن
را «ام.آی.تی» ایران می‌خوانند. گلشنی در دانشگاه شریف یک برند مهم از اساتید تاثیرگذار
محسوب می‌شود. کسی که پای فلسفه را به این دانشگاه صنعتی و مهندسی باز کرد و با پایه‌گذاری
گروه فلسفه علم در دانشگاه شریف، فتوحات این دانشگاه در زمینه علوم را گسترش
داد. حالا او به عنوان رییس مرکز فلسفه
علم دانشگاه شریف، ۲۵ بهمن امسال مهمان دانشجویان در آمفی تئاتر این دانشگاه بود و صحبت‌های
مهمی را ایراد کرد که هرکدام می‌تواند مصداقی از آنچه که امروز در دانشگاه‌های ایران
در حال رخ دادن است، باشد.
گلشنی صراحتا هشدار داد که دانشگاه در حال سقوط است، بی‌کیفیتی در
دانشگاه را فریاد زد، از مقاله‌محوری شدیدا انتقاد کرد و سیاست‌هایی مانند جذب
دانشجوی پولی در پردیس‌ها را زیر سوال برد. همچنین از واقعیت مهمی در نحوه مواجهه
مدیریت آموزش‌عالی در ایران با دانشجویان، پرده برداشت و گفت: «فرار مغزها عبارت
درستی نیست، فراردهی مغزها درست است.»
گلشنی چه گفت؟
گلشنی در این سخنرانی به چند مورد کلی اشاره کرد، نخست اینکه حال
دانشگاه شریف خوب نیست و مجموعه سیاست‌های دهه‌های اخیر این دانشگاه را با سرعت
بالایی به سمت بی‌کیفیتی برده است.
دومین نکته‌ای که گلشنی در این سخنرانی به آن اشاره کرده است،
رفتارهای غلطی است که مجموعه آموزش‌عالی و دانشگاه‌ها به خصوص آنطور که او می‌گوید
دانشگاه شریف با دانشجویان دارد. تا جایی که صراحتا اعلام می‌کند: «خروجی دانشگاه
ما آنقدر بی‌مهارت است که حتی توانایی برقراری ارتباط با جامعه خود را ندارد.» و
«فرار مغزها عبارت درستی نیست، فراردهی مغزها درست است. برخی در این کشور و
دانشگاه طوری با دانشجو برخورد می‌کنند که جوانان از این کشور فراری می‌شوند.»
نکته سوم و مهم در این سخنرانی، رویکردهای غلط در فرآیند جذب اساتید
در دانشگاه است. گلشنی با انتقاد از یکی از مسئولان دانشگاه می‌گوید: «مشکل دیگر،
مردن اخلاق در دانشگاه است. دانشجو معرفی کرده‌ایم با معدل و رزومه فوق العاده در
دوره ارشد و دکترا که رد شد. چرا؟ زیرا یک نمره 12 در کارنامه لیسانس خودش داشت!
در حالی که نبوغ پدیده‌ای است که ممکن است در ارشد یا دکترا بروز پیدا کند. انیشتین
در لیسانس درس افتاده داشته است!»
نکته چهارمی که گلشنی در سخنرانی خود مطرح می‌کند، مربوط می‌شود به
ماجرای تاسیس پردیس‌های دانشگاهی؛ پردیس‌ها از اواسط دهه ۸۰ با رویکرد جذب دانشجویان خارجی تاسیس
شدند و اما در ادامه با توجه به اینکه دانشجویان خارجی اقبالی برای حضور در ایران
نداشتند این پردیس‌ها تبدیل به محلی برای جذب دانشجویانی شد که در ازای حضور، شهریه
بالا پرداخت می‌کنند و همین ابزاری برای کسب درآمد دانشگاه‌ها شد.
گلشنی در سخنرانی خود به این مورد نیز اشاره کرده و گفته است: «سالها
پیش دکتر سهراب‌پور به شورای انقلاب فرهنگی آمد تا از پردیس دفاع کند که من به شدت
مخالفت کردم. دانشگاه باید به کار علمی خودش بپردازد نه آنکه یه کسانی که در کنکور
قبول نشدند مشغول شوند. چرا شأن دانشگاه را پایین آورده‌ایم به خاطر حذب بودجه؟
استاد عظیم الشأن برق در آن سالها به دانشجویان دولتی خودش گفته است که شنبه و یکشنبه
کلاسهایمان را برگزار می‌کنیم. این کار را کرده است تا از دوشنبه تا آخر هفته به کیش
برود و به خاطر ترفیع و درآمد بیشتر وقت خود را صرف دانشجویانی کند که کیفیت مطلوب
را ندارند. بعد از آن هم که کلاس‌ها را به داخل پردیس اصلی دانشگاه آوردند.»
پنجمین نکته‌ای که رییس مرکز فلسفه علم در سخنرانی خود مطرح کرده
است، به بازنشستگی اجباری اساتید دانشگاه بر می‌گردد. او گفته است: «یکی دیگر از
مسائل، عجله در بازنشسته کردن برخی استادان است. استاد فیزیک را بدون ابلاغ قبلی
با یک نامه بازنشسته کرده‌اند.»
ششمین نکته برمی‌گردد به ماجرای مقاله محوری در دانشگاه و رویکرد غلط
در ماجرای جذب نخبگان در مراکز علمی. گلشنی دراین‌باره انتقادات خود را این چنین
مطرح کرده است: «فارغ التحصیلان ما بازمی‌گردند برای جذب و از او مقاله می‌خواهیم.
کدام دانشگاه برتر در دنیا در قدم اول از کسی که یک سال از فارغ التحصیلی‌اش گذشته
است، مقاله می‌خواهد که شما می‌خواهید؟ دانشجوی فیزیک چه مقاله‌ای می‌خواهد ارائه
دهد؟ بعد همین آدم‌ها می‌روند استنفورد و پرینستون جذب می‌شوند. استنفورد و پرینستون
از متقاضی، مقاله نمی‌خواهد، شما می‌خواهید؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر